۲-۴-۶- بودجه بندی عملیاتی در بنگاه های فدرال

مفهوم عملکرد و بودجه بندی عملیاتی احتمالاً از زمان کمبود منابع مطرح بوده است کمبود منابع است . در سطح فدرال ، تلاش های برای بهبود عملکرد بخش عمومی در ارتباط با تخصیص منابع انجام شده است که این اقدامات از سال ۱۹۴۹ شروع شد.علی رغم نگرانی ها ‌در مورد کارایی آن ، بودجه بندی عملیاتی نیروی محرکه ی قابل توجهی در دهه ی ۱۹۹۰ ایجاد نمود ، عمدتاًً به واسطه ی گذر از پنج قانون مورد نیاز از عملکرد، گزارش و گزارش دهی در بنگاه های فدرال بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۶ که جامع ترین آن ها عملکرد دولت و نتایج عمل در سال ۱۹۹۳ می‌باشد.

یکی از اصلاحات دولت بازنگری عملکرد ملی ، ترویج قاعده ی کلی سیستماتیک و مشترک سازمان های خوب برای شناسایی مهمترین عملکرد در دامنه ی وسیعی از موضوعات حیاتی برای موفقیت بنگاه های فدرال در فراهم کردن خدماتی با کیفیت بالا برای آمریکایی هایی بود . بررسی بازنگری عملکرد ملی منجر به سه نتیجه شد. یافته هایی که مربوط ‌به این بررسی هستند به شرح زیر می‌باشد:

۱- ‌پاسخ‌گویی‌، یک عامل اولیه در اصلاح سازی بودجه بندی عملیاتی است . کارمندان دولت نباید تنها برای اعمالشان مسئول باشند بلکه باید مسئول نتایج هم باشند . بودجه بندی عملیاتی در تشخیص پاسخگوئی عمومی موثراست .

۲- بودجه بندی عملیاتی امر ساده ی جمع‌ آوری اطلاعات نیست، بلکه یک جمع‌ آوری هوشمند است . شاخص های بودجه بندی عملیاتی باید برای همه ی شرکت کنندگان و سهام‌داران معنی دار و با ثبات باشد .

۳- سیستم های بودجه بندی عملیاتی برای مدیران و تصمیم گیرندگان در جمع‌ آوری بهترین اطلاعات و داده های ممکنه ، به طور دقیق عملکرد ارزیابی و برنامه های تنظیم مجدد ، اعمال و بازده بنگاه مفید است . فرایند های بودجه بندی عملیاتی یک راه علاج کلی نیست . بودجه بندی عملیاتی یک فرایند مستمر است که به پذیرش و پس گیری مداوم نیاز دارد . بودجه بندی عملیاتی هرگز کمال را دریافت نمی کند بلکه تنها بر مبنای تلاش های همه ی شرکت کنندگان بهبود می‌یابد .

تأکید زیاد روی ارزیابی عملکرد و بودجه بندی در طول دهه ی ۱۹۹۰ منجر شد که از این عصر به عنوان دهه ی عملکرد نام برده شود . در یک بررسی مالی از ایالات ها در سال های ۱۹۹۷ تا ۱۹۹۸ از بودجه بندی عملیاتی برای بنگاه های دولتی با نام برجسته ترین روش در امور بودجه‌بندی ایالت نام برده شد .

یکی از نتیجه گیری های او این بود که وضعیت جاری بودجه بندی عملیاتی در ایالات متحده آمریکا اگرچه به خاطر تلاش های بدوی برای توسعه برآیند های عملکرد بهتر در همه ی سطوح دولت مؤثر بود ، اما هیچ استفاده ی مهمی از اطلاعات عملکرد در فرایند تخصیص منبع دیده نمی‌شود.

‌بنابرین‏ از ظواهر امر اینگونه بر می‌آید ، در حالی که برآیند های عملکرد خودش یک چالش است ، استفاده از اطلاعات عملکرد برای تصمیم گیری یک چالش بزرگتر است . علی رغم این چالش ها ، در سال ۱۹۹۷ ، تنها سه ایالت ( ارکانزا ، ماساچوست و نیویورک ) تجهیزات رسمی برای هدایت بودجه بندی عملیاتی را نداشتند . ذکر این نکته نیز ارزشمند است که برآیند عملکرد نه تنها یک بخش ترکیبی از جابجایی دولت است بلکه حتی نقش بسیار مهمی هم در جابجایی جامع کیفیت مدیریت ایفا می‌کند( لاورن ، ۲۰۰۵ ) .

۲-۴-۷-تجربیات بودجه بندی عملکرد در کالیفرنیا

دفتر مدیریت و بودجه شهر سانیال^[۱۰] کالیفرنیا را به عنوان بهترین نمونه از یک روش جامع برای اندازه گیری عملکرد مورد ستایش قرار گرفت . در بودجه رئیس جمهور ایالات متحده ی آمریکا برای سال مالی ۲۰۰۳ ( ۲۰۰۲) دفتر مدیریت و بودجه بیان کرد که تشخیص داده شده که در سانیال کالیفرنیا سرمایه گذاری بودجه ی اختصاصی عملکرد، بهتر است روی کارها انجام شود تا روی کارمندان ، تجهیزات و ذخایر انجام شود.

روش عملکرد دولت و نتایج عمل، از سیستم سانیال به وسیله جان مرکر که در طول اجرای بودجه بندی عملیاتی قبل از کار در سنای ایالات متحده ی به عنوان شهر دار کار می کرد و این ایده را در سال ۱۹۹۰ ارائه شد. ( سیستم بودجه بندی عملیاتی مدل ۱۹۹۴) . سازمان عملکرد گزارش می‌دهد که ، در حالی که عموم مردم نسبت به دولت بد گمان هستند و آن را بر حسب توجه در سطح پایینی قرار می‌دهند ، دولت ایالات کالیفرنیا از نظر کارایی و مدیریتیش نبست به دولت فدرال و دولت های ایالت ها در دامنه ی نامطلوب تر قرار داشت .در نتیجه سازمان عملکرد اجرای کامل بودجه بندی عملیاتی را در کالیفرنیا به منظور کاهش هزینه ها بر مبنای اولویت ها توصیه کرد( لاورن ، ۲۰۰۵ ).

۲-۴-۹- تحقیقات انجام شده در ایران و خارج

این مقاله به بررسی نقش معماری سازمانی در استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی می پردازد.

نتیجه به دست آمده از این تحقیق عبارت است از اینکه شرط لازم برای استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی در سازمان، ایجاد یک سیستم اطلاعات یکپارچه است به نحوی که اطلاعات این سیستم بتواند ضمن محاسبه و کنترل شاخص‌های عملکرد و برنامه های بلند مدت سازمان را بررسی و تاثیر هر یک از فرآیندهای سازمانی در تحقق اهداف تعیین نماید ( عمید و دهقانان، ۱۳۸۵).

این مقاله به بررسی نقش حسابداری و حسابرسی در استقرار نظام بودجه ریزی عملیاتی می‌پردازد. نتایج به دست آمده این است که تغییرات مناسب در قانون دیوان محاسبات کشور و پیش‌بینی احکام مناسب برای انجام حسابرسی عملیاتی، ارتباط نزدیک و مستمر با نهادهای بین‌المللی، انجام تحقیقات لازم دانشگاهی در خصوص وضعیت موجود ، استفاده از تجارب کشورهایی که زمینه حسابرسی تجربه دارند باعث بهبود نظام بودجه ریزی عملیاتی می‌گردد( باباجانی ، ۱۳۸۶).

این مقاله حاکی از بودجه ریزی عملیاتی ، الزامات و موانع آن در ایران می پردازد. نتایج به دست آمده حاکی از این است که نبود تعریف واحد از مفهوم بودجه عملیاتی در سطح سازمان‌ها کشور، نبود متولی قدرتمند، وجود قوانین متعدد و احیاناً متناقض، تعارضات موجود در قانون اجرای اصل ۴۴، عدم تعریف و تفکیک وظایف حاکمیتی و تشریح سایر وظایف ، عدم توجه به تحقق مقدمات اجرای قانون مدیریت خدمات کشوری از مشکلات اجرای بودجه ریزی عملیاتی محسوب می‌گردد(پناهی و قاسمی، ۱۳۸۵).

این مقاله به بررسی درباره بودجه ریزی عملیاتی ( مفاهیم و الزامات ) می پردازد. نتایج به دست آمده از این تحقیق حاکی از این است که نظام بودجه ریزی عملیاتی با تمام مزایایی که دارد در مراحل مختلف نیازمند اقدامات پیچیده در ابعاد فنی و سیاسی نظام بودجه ریزی است. به طور کلی سیستم حسابداری و نظام مدیریت باید هماهنگ با فرایند بودجه ریزی عملیاتی دچار تحول شوند. توافق قوه مقننه و مجریه از الزامات اصلی موفقیت در نظام بودجه ریزی است و توانایی سازمان‌ها در اجرای بودجه ریزی نقش بسزایی دارد ( پناهی،۱۳۸۳).

این مقاله به بررسی روند بودجه ریزی عملیاتی در صنعت آب و فاضلاب می پردازد. نتیجه ای که از این تحقیق به دست آمده است این است که اجرای نظام بودجه ریزی عملیاتی امکان تولید اطلاعات سریع، امکان ارزیابی و شناسایی نقاط ضعف، امکان کنترل‌های دائم، تخصیص بهینه منابع، افزایش کارائی، افزایش بهره وری، صرفه جوئی هزینه تهیه بودجه کاهش هزینه های پشتیبانی و حسابرسی فراهم می آورد ( خشائی و خطیبی،۱۳۸۴) .