۱-۳) اهمیت موضوع

با توجه به بحث الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی و به تبع آن ضرورت عدم اتکا صنایع کشور به درآمدهای نفتی و طرح موضوعاتی همچون صادرات و باز شدن مرزها به روی محصولات خارجی و وارد شدن صنعت کشور به دوره مشتری گرایی از دوره محصول گرایی و نیز امکان افزایش تولیدات ، گسترش شرکت ها و پیچیده شدن ارتباط بین شرکت های مختلف یک گروه اعم از تأمین کنندگان، بازار ، مشتریان و رقبا اهمیت وجود چنین تحقیقاتی درباره تأثیرات و تأثرات الحاق به سازمان تجارت جهانی بر روی حوزه های مختلف صنایع را روشن می‌سازد. این تحقیقات می‌توانند باعث شوند که کلیه زیرمجموعه های این حوزه ها در راستای اهداف و سیاستگزاریهای صحیح حرکت کرده و از ناهماهنگی و اتلاف زمان و انرژی جلوگیری شود، و تمامی نیروها در یک راستا قرار گیدند و برآیند بیشتری از آن ها به دست آید. از طرف دیگر صنعت تولید ماشین آلات راهسازی در کشور با توجه به وجود امکان ارائه خدمت های قابل توجه در کسب بازارهای مختلف داخلی و خارجی می‌تواند از اهمیت ویژه ای برخوردار گردد.

با توجه به مطالب فوق ضرورت انجام چنین تحقیقی جهت صنایع مختلف کشور از جمله صنعت تولید ماشین آلات راهسازی که پس از الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی قصد حضور و باقی ماندن در این عرصه رقابتی را دارند روشن تر می‌سازد. لذا این تحقیق با درک ضرورت فوق تأثیرات الحاق ایران به WTO بر رقابت پذیری صنعت تولید ماشین آلات راهسازی را موضوع کار خود قرار داده است.

۱-۴) اهداف تحقیق

هدف موضوع حاضر که بیشتر جنبه کاربردی در صنعت تولید ماشین آلات راهسازی را دارا است، پیش‌بینی اثرات عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی بر رقابت پذیری صنعت تولید ماشین آلات راهسازی کشور از دیدگاه مدیران ارشد اجرایی این صنعت می‌باشد و تعیین میزان تأثیر پذیری این صنعت از تجارت جهانی است. سیاست‌های اعمال شده از سوی مدیران و دست اندرکاران صنعت تولید ماشین آلات راهسازی در شرایط ایجاد شده پس از الحاق، همگی باعث موقعیتهای رقابتی در این صنعت می‌گردند تا از این طریق آثار منفی را حداقل نموده و یا تا حد امکان از بین برده و از نتایج مثبت آن سود حاصل نمایند.

۱-۵) چهارچوب نظری

جهت این تحقیق از مدل ارائه شده توسط دکتر محمدرضا مهرگان، دکتر عزت الله اصغرزاده و دکتر حسین صفری، در کتاب اندازه گیری رقابتپذیری بنگاه، استفاده شده است.

نمودار۱-۱- مدل اندازه گیری رقابت پذیری بنگاه، مهرگان و همکاران، ۱۳۹۱، ۱۹۳

۱-۶) مدل تحقیق:

مدل این تحقیق برگرفته شده از مدل ارائه شده توسط دکتر مهرگان و همکارانشان جهت بررسی رقابتپذیری شرکت ملی پتروشیمی ایران می‌باشد، که با توجه به مشورت خبرگان جهت بررسی رقابتپذیری صنعت تولید ماشین آلات راهسازی در صورت الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی به صورت مدل مفهومی تحقیق اصلاح گردید.

نمودار۱-۲- مدل مفهومی تحقیق

۱-۷) فرضیات یا سوالات تحقیق:

فرضیه اصلی این تحقیق این است که عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی، بر رقابت پذیری صنعت تولید ماشین آلات راهسازی کشور اثر خواهد داشت.

سایر فرضیه‌ها به شرح زیر می‌باشند:

1. 1. عضویت در سازمان تجارت جهانی، بر منابع داخل صنعت تولید ماشین آلات راهسازی کشور اثر دارد.

1. 1. عضویت در سازمان تجارت جهانی، بر موقعیت صنعت تولید ماشین آلات راهسازی کشور در بازارهای جهانی اثر دارد.

1. عضویت در سازمان تجارت جهانی، بر توان خلاقیت و نوآوری در صنعت تولید ماشین آلات راهسازی کشور اثر دارد.

۱-۸) روش تحقیق

روش تحقیق در این پژوهش، پیمایشی و از تحقیقات می‌دانی است. در تحقیقات پیمایشی محقق در جهت توصیف عینی و واقعی و منظم خصوصیات یک موقعیت یا یک موضوع در جامعه مورد نظر است و به وسیله پرسشنامه، اسناد و مدارک و مصاحبه با متخصصان جمع‌ آوری می شود.

۱-۹) جامعه تحقیق

۱-۹-۱) قلمرو مکانی

از میان ۳۶ عضو حقوقی انجمن تولیدکنندگان و واردکنندگان ماشین آلات سنگین راهسازی، معدنی و ساختمانی، ۱۰ شرکت تولید کننده ماشین آلات راهسازی می‌باشند. لذا در محدودیت قلمرو مکانی، این شرکت های تولید کننده ماشین آلات راهسازی در نظر گرفته می‌شوند.

این ۱۰ شرکت به اسامی زیر می‌باشند:

1. 1. آران پارت آسیا، www.aranpart.asia

1. 1. پارس لودرز، www.parsloaders.com

1. 1. تیراژه ماشین، www.tirage-machine.com

1. 1. دلتا راه ماشین، www.drmco.ir

1. 1. رهرو ماشین کویر، www.rahromachinekavir.com

1. 1. سپاهان ماشین رهیار، www.smr-machinery.com

1. 1. سنو پارس، www.snowpars.com

1. 1. صنعتی هلی خودرو، www.helikhodro.com

1. 1. فاروب زمان، www.ftz.ir

1. هپکو اراک، www.hepcoir.com

۱-۹-۲) قلمرو زمانی

قلمرو زمانی پژوهش شامل توزیع و جمع‌ آوری پرسشنامه پژوهش حدودا یک دوره ی ۲ ماهه بود که از ابتدای آذر ماه سال ۹۳ تا اواخر دی ماه سال ۹۳ به طول انجامید. زمان تحلیل داده ها و نتیجه گیری تحقیق در بهمن ماه سال ۹۳ صورت پذیرفت.

۱-۹-۳) قلمرو موضوعی

در این پژوهش موضوع عضویت ایران به سازمان تجارت جهانی و تبعات این الحاق بر رقابت پذیری صنعت تولید ماشین آلات راهسازی بررسی گردیده است که در حوزه بازرگانی بین الملل قابل بحث و بررسی می‌باشد.

۱-۱۰) جامعه آماری

در این تحقیق پرسشنامه به صورت سرشماری در میان ۹۳ مدیر ارشد اجرایی شرکت‌های فعال در صنعت تولید ماشین آلات راهسازی از طریق پست الکترونیکی و همچنین به صورت حضوری توزیع و دریافت گردید.

۱-۱۱) روش و ابزار جمع‌ آوری اطلاعات

در این پژوهش از پرسشنامه استفاده شده است. برای تدوین مباحث تئوریک و ادبیات تحقیق نیز از کتاب‌های مرجع، پایان نامه ها، همایشها ، نشریات تخصصی مهندسی، اقتصادی و مدیریتی استفاده گردیده است.

۱-۱۲) روش تجزیه وتحلیل

در این پژوهش جامعه آماری شامل مدیرانی است که در ۱۰ شرکت فعال در صنعت تولید ماشین آلات راهسازی حضور دارند. اطلاعات پرسشنامه هایی که توزیع گردیده است، بر اساس مقیاس لیکرت امتیازدهی، جمع‌ آوری و نسبت به محاسبه فراوانی آن اقدام گردیده است. به منظور تحلیل آماری یافته ها از روش معادلات ساختاری با بهره گرفتن از تکنیک حداقل مجذور مربعات PLS استفاده شده.

۱-۱۳) تعاریف اصطلاحات و متغیرهای تحقیق

۱-۱۳-۱)گات ^[۱]

موافقتنامه عمومی ‌تعرفه و تجارت که درباره تعادل امتیازات تعرفه ای بین کشورهایی که بیش از ۹۵ درصد تجارت جهان به آن ها تعلق دارد. گات به صورت یک موافقتنامه فراگیر حاکم بر تجارت بین‌المللی بوده و حاوی یک رشته مقررات ناظر بر کاهش موانع تجاری تعرفه ای برای سامان بخشی به روابط تجاری و مبادله ای میان کشورهاست ونیز عالیترین مرجع حل وفصل اختلافهای تجاری میان کشورهای عضو به شمار می‌رود.