نمونه هایی ‌از رفتارهای ذیل رامی توان ‌از مصادیق سوءاستفاده اجتماعی ‌از سالمندان به حساب آورد:محروم کردن سالمندان ازخدمات اجتماعی مانند بیمه نکردن،استفاده از خانه سالمندان،جداکردن سالمند از خانواده یادوستانش،جداکردن وی ازفعالیت های روزمره زندگی،انزوای اجتماعی اجباری وی،محروم کردن سالمند ازرفتن به خانه فرزندان یا خویشاوندان،محروم کردن ازرفتن سالمند به مراکز درمانی وبیمارستان جهت درمان ببیماری هایش،اجازه ندادن سالمند ازرفتن به مراکز ورزشی،باشگاه ها،اماکن تفریحی،پارک ها،مراکز فرهنگی وهنری مانند سینما،موزه،کتابخانه ها،مراکز آموزشی،تنها گذاشتن فردسالمند دربیمارستان یا آسایشگاه،نظارت ‌و مراقبت نادرست ازسالمند.

متأسفانه درقوانین ومقررات کیفری ایران هیچ ماده ای وجود ندارد که نشانگر نوعی حمایت کیفری خاص ‌از سالمندان درقبال سوء استفاده اجتماعی باشد.

امااقدامات زیرجهت مشارکت اجتماعی،فرهنگی،اقتصادی وسیاسی سالمندان درجامعه ضروری به نظر می‌رسند:

فراهم کردن فرصت های وبرنامه های حمایتی جهت مشارکت سالمندان درجنبه های فرهنگی ،اقتصادی واجتماعی زندگی وارائه آموزش برای ادامه دادن به فعالیت ها- بهره مند کردن سالمندان ازهمه حقوق انسانی وآزادی های اساسی ازراه اجرای ملاک ها ومقررات حقوق بشر ومبارزه با هر گونه تبعیض- تشویق وحمایت ‌از مشارکت سالمندان ‌در کارهای خانواده،جامعه واقتصاد- ایجادمحیطی مناسب برای کار داوطلبانه درسنین سالمندی- افزایش شناخت عمومی دربارۀ نقش های فرهنگی،اجتماعی واقتصادی وتداوم مشارکت سالمندان دراموراجتماعی وکارهایی که درازای آن ها مزدی پرداخت نمی شود- احترام به سالمندان ونادیده گرفتن ناتوانی آنان وسهم اندک شان درتولید اقتصادی – برآوردن نیازهای سالمندان ‌در همه سطوح واحترام به حق مسلم آنان درداشتن زندگی همراه باعزت وایجادنگرش مثبت درمیان کارفرمایان نسبت به ظرفیت تولیدی کارگران سالمند.

گفتارپنجم:تعرض جنسی

سوء استفاده جنسی متمایز از سوء استفاده جسمی است ،اگرچه معمولأ اذیت وآزار جنسی همراه باآثار وعلائم زیان بارفیزیکی بر روی شخص بزه دیده است.سوء استفاده جنسی از پیران عبارت از«هر گونه تماس جنسی اجباری یااز روی فریب ونیرنگ با تهدید نسبت به شخص دیگرازجمله شخصی که ناتوان از اعطای رضایت است».^[۲۳]

تلاش سالمندان جهت فرونشاندن تمایلات جنسی اغلب بی فایده است.جامعه سالمندان رامحکوم می‌کند که دورازتمایلات جنسی وبه اصطلاح عفیف وپاکدامن بمانند.ولی انسان سالمند اغلب به دنبال تجربه هایی است که تکرار آن ها امکان ندارد.وی زیرفشار افکار عمومی قراردارد آرمانی راکه جامعه به بهانه کاهش فعالیت های جنسی به وی پیشنهاد می‌کند،می پذیرد.وی از رسوایی وجنجال وتمسخر دیگران می ترسد.

برده چیزی می شود که ممکن است دیگران درباره اش بگویند،دستورهای شایستگی واصول پرهیزگاری وعفت راکه جامعه تحمل می‌کند،دروجود خود درونی کرده وآنها را می پذیرد.ازامیال درونی خوداحساس شرم کرده وداشتن چنان امیالی رامنکر می شود،ازاینکه با داشتن روابط مناسبات وعشق های قانونی چون پیرمردی هرزه وشهوت پرست یاپیرزنی بی شرم درانتظار جلوه کند،پرهیز می‌کند،وباجاذبه ها وکشش های جنسی پیکار می‌کند،تاجایی که آن ها رابه منطقه ناخودآگاه ‌و جدال خویش روانه می‌سازد.^[۲۴]

مواردی ازاشکال اذیت وآزار یاسوء استفاده جنسی ‌از سالمندان عبارتنداز:

تماس ناخواسته،هر گونه تجاوز یاضرب وجرح جنسی،تجاوز به عنف،لواط،برهنگی اجباری،عکسبرداری بی پرده جنسی،محروم کردن فردسالمند ازداشتن رابطه جنسی مشروع ‌و متعارف،به نمایش گذاشتن تصاویر ‌و فیلم های جنسی واجبارفرد سالمند به مشاهده آن.

باید اذعان داشت با توجه به تفاوت ‌در سرنوشت زیستی ‌و پایگاه اجتماعی،وضع مردان به طورکامل متفاوت با وضع زنان است مردان توجه کمتری به آرای عمومی دارندواین بی توجهی با پایین رفتن مرتبت فرد درمیزان درجه بندی اجتماعی افزایش می‌یابد.درعوض،مردان کمتری سال‌های آخر عمرخودرادرتنهایی طی می کنندوزنان بیشتر به تنهایی که منشأ بسیاری از حالت های نامتعادل روانی سالمندان ازقبیل افسردگی،خودکشی ونومیدی شدید است،گرفتارمیشوند.ضمناً ازدواج دوباره درسنین پیری به قدرت سازگاری وانعطاف پذیری بسیاری نیاز دارد.

اگر دونفر که قرار است بایکدیگر ازدواج ‌کنند به خوبی همدیگر را نشناسند نمی توانند بایکدیگر کنارآمده ونقش های جدید خودرا بپذیرند ‌و خود را باسایر تغییرات ناشی ازسالمندی هماهنگ کنند.ولی نوع نگاه وعقاید مردم وجامعه به سالمندان هم مهم است.

متأسفانه درقوانین ومقررات کیفری ایران هیچگونه حمایت کیفری ویژه ‌از سالمندان دربرابر سوء استفاده جنسی به عمل نیامده است درحالی که چنین حمایتی درقوانین ومقررات لازم به نظرمی رسد.

گفتارششم:تعرض پزشکی

تعرض پزشکی عبارت است ‌از هرگونه رفتار درمحدودۀ اعمال پزشکی،درمانی یا دارویی نسبت به سالمند که بدون درخواست ورضایت وی یاقائم مقام قانونی وی انجام شده وبه ایراد آسیب به سالمند منتهی شود.

تداوم سلامت به چیزی بیش ازاقدام هایی که برسلامت فردی تأثیر می‌گذارند،نیاز دارد.سلامت به شدت تحت تأثیر عوامل اقتصادی،محیطی،اجتماعی،محیط فیزیکی ‌و جغرافیایی وآموزشی،شغل،درآمد،موفقیت اجتماعی،بهره مندی ‌از حمایت اجتماعی،فرهنگ ‌و جنسیت قراردارد.بهبود وضعیت اقتصادی واجتماعی سالمندان سبب بهبود سلامت آنان نیزخواهد شد.^[۲۵]

سوءاستفاده پزشکی ‌از سالمندان دربرگیرنده موارد زیراست ولی ‌به این موارد محدود نمی شود: مراقبت ‌و سرپرستی نکردن ازسالمند بیمار،تجویز یاکاربرد نادرست دارو (دارو ندادن،دادن داروی نامناسب،خودداری ‌از دادن داروی تجویز شده ‌و دادن دارو باوجود آثارسوء) تحت درمان قرارندادن سالمند بیمار،تهیه نکردن عینک وسمعک وتأمین نکردن دیگرنیازهای پزشکی.

بایداذعان داشت که فراهم کردن دسترسی سالمندان به مراقبت های پیش گیری ودرمانی وتوان بخشی همانند دیگر گروه ها ضرورت دارد. درعین حال،خدمات مربوط به برآوردن نیازهای خاص سالمندان باید فراهم شود ‌و پزشکی سالمندان را به برنامه های مرتبط دانشگاه ها ونظام خدمات بهداشتی واردکند.

یکی ازمشکلاتی که درکشورها گریبانگر سالمندان می‌باشد نبودن متخصص طب سالمندی است درصورتی که درکشورهای دیگر مانندانگلستان طب سالمندی به وفور دیده می شودواگر مقایسه ای داشته باشیم متخصص طب سالمندی درایران فقط دونفر می‌باشد درصورتی که درکشورانگلستان باجمعیت مشابه ایران دوهزار نفرمتخصص طب سالمندی به کار مشغول اندومشکلات دیگر سالمندان درکشورها مواردی مثل دسترسی نداشتن به عینک،ویلچر دندان مصنوعی می‌باشد وازموارد دیگر عدم درمان شنوایی است که خودعاملی برای ایجادواختلالات روانی ازجمله افسردگی،خشم واضطراب می‌باشد.