ممکن است مقامات گمرکی برزیل با اندرز بدبینانه قرن نوزدهم آمریکا که می‌گوید: «مرد راستگو کسی است که اگر یک بار خریده شد، دیگر ادای آدم‌های با اخلاق را در نیاورده» نا آشنا باشند. البته‌، آن‌ ها بدون شک درک می‌کنند که اگر توافق‌های انجام شده بین دلالان واردات تحت نظارت قرار نگیرد (اگر نگوییم حفظ نشود)، شکل مذاکرات و میزان پرداخت‌های بعدی تغییر خواهد کرد. درباره راه‌ حل ‌های دیگر، نمی‌توان با همین قاطعیت سخن گفت.

حتی درخصوص راه‌حل استفاده از ذخیره قطعات یدکی، نوعی عدم اطمینان مشاهده و احساس می‌شود. ما همواره از تأخیرهای ایجاد شده در ارائه خدمات تعمیر که به نبودن یا ناکافی بودن قطعات یدکی در انبارها باز می‌گردد، رنج می‌بریم. این کم و کسری‌ها ناشی از بی‌توجهی مدیریت، محدودیت‌های مالی یا بدشانسی محض است و بیشتر آن‌ ها را می‌توان از دو علت اول (بی‌توجهی مدیریت، محدودیت‌های مالی) دانست، اما ترکیبی از وقایع نادر همیشه ممکن است. به ویژه ‌در مورد خدمات تعمیر که در آن برای هر سیستم عامل، قطعات بسیاری مورد نیاز است: یک منطقه یاحوزه مشخص شامل چند سیستم عملیاتی است و هر جا که دست‌یابی به قطعات یدکی به راحتی و به سرعت میسر نشده است، در واقع ‌به این قانون بی‌اعتنایی شده است. حتی با وجود موجودی کالایی غیر قابل توجیه و برزگ از نظر اقتصادی، وقفه ناشی از نبود قطعات یدکی، اجتناب‌ناپذیر است. این مشکل، نخستین معضلی است که هر مدیر خدمات تعمیر در آغاز با آن روبه‌رو می‌شود. او قادر نیست حمایت کامل در برابر اشکالات و نواقص را تضمین کند. این ناتوانی به ویژه هنگام نیاز یک سیستم ارتباطی به قطعات، آزاردهنده است؛ به هنگام نیاز یک کارخانه تولیدی به آن‌ ها دردسر تولید می‌کند و به هنگام نیاز یک بیمارستان به آن‌ ها، نامید کننده می‌شود.

روش‌هایی رسمی برای پیش‌بینی و مقابله با ریسک‌ها و نااطمینانی ها و هم ‌چنین مدل‌های خاصی برای برنامه‌ریزی موجودی کالا وجود دارد. این روش‌ها ‌بر اساس تجزیه و تحلیل‌های آماری الگوهای عملیاتی قبلی بنا شده‌اند، اما از چنین راه ‌حل ‌ها و روش‌هایی نمی‌توان در دو راه حل پیشنهادی دیگر استفاده کرد. به هیچ وجه نمی‌توان پیش‌بینی نمود که اگر وکیل شرکت مقامات گمرکی را تهدید کند یا اقداماتی قضایی علیه آن‌ ها در پیش گیرد، چه اتفاقی خواهد افتاد . این مقامات ممکن است به سرعت به منظور اجتناب از دردسرهای موجود در یک سیستم حقوقی (مثلاً ممکن است این مقامات این سیستم‌ها را به خوبی درک نکنند، اسناد گم شود، جلسه دادرسی به تعویق افتد، و محموله‌ها به علت خرابکاری همان مقامات گمرکی، به شکلی نادرست جهت داده شوند). سریعاً محموله را ترخیص کنند(هازمر،لارتون،۱۳۸۲: ۲۶).

۲-۷) تجزیه و تحلیل مسایل اخلاقی در مدیریت

چگونه درباره این گونه مشکلات اخلاقی و سایر موارد دیگر تصمیم‌گیری کنیم؟ شما ممکن است تعدادی از مثال‌های ذکر شده را به عنوان مسایلی ساده در مدیریت قلمداد کنید. فروشندگان کوچک باید با هر شرکت تولیدی ، نسبت به بهای پیشنهادی محصولات خود و کیفیت آن‌ ها رقابتی برخورد کنند، وگرنه فرصت را از دست خواهند داد، و این امر به ویژه درخصوص فروشندگان به شرکت‌های اتومبیل‌سازی که با رقابت شرکتی های خارجی مواجه هستند، صدق می‌کند. شما موارد دیگر را سوء‌استفاده های و قیحانه از قدرت و موقعیت می دانید ولی کاهش مالیات به میزان ۷۶ درصد برای یک شرکت که در نهایت به افزایش مالیات ساکنان محل منجر خواهد شد، به سختی قابل توجیه است؛ حتی اگر بپذیریم که ارزیابی های اولیه به گونه‌ای منصفانه صورت گرفته باشد. وقتی شخصی مستقیماً با مسئله‌ای سر و کار نداشته باشد، اتخاذ تصمیمات اخلاقی برای وی آسان است. بیرون گود نشستن و درباره رفتار دیگران قضاوت کردن و ذکر «آن که درست است» یا «نه، این کار درست نیست»، آسان است؛ اما وقتی همان شخص مستقیماً با مسئله‌ای درگیر می‌شود، اخذ تصمیمات اخلاقی برای وی بسیار مشکل‌تر می‌شود. خود را به جای دلال در یک شرکت اتومبیل‌سازی بگذارید که مجبور شد به یک فروشنده دروغ بگوید. آیا شما نیز همان کار را می‌کردید؟ اگر شما دروغ نمی‌گفتید آیا می‌توانستید باز هم برای شرکت خود کار کنید؟ خود را جای شخصی بگذارید که متوجه می‌شود. شرکتی که در آن کار می‌کند . حلال‌ها و مایعات پاک کننده را درون فاضلاب می‌ریزد، شما چه می‌کنید.

فرض کنید شما آن کارمندی هستید که سرپرست مستقیم وی از او می‌خواهد شرکت را هنگام خرید بلیت هواپیما فریب داده و منافع حاصله را به او برگرداند. آیا شما این کار را می‌کنید؟ این مورد این مشکل اخلاقی محسوب نمی‌شود، زیرا در این مثال تضادی بین عملکرد اقتصادی و اجتماعی شرکت وجود ندارد. این مثال در واقع فقط یک نمونه ساده از عدم صداقت مدیریت است، اما شغل شما احتمالاً در معرض خطر قرار می‌گیرد و اگر مسئله را به مدیر شرکت اطلاع دهید. احتمالاً شغل شما در معرض خطر نخواهد بود. بالاخره در آینده، یکی از حسابرسان شرکت این اختلاس را کشف می‌کند و شما را در ردیف یکی از همکاران متهم قرار خواهد داد. فرض کنید شما آن دانشجویی بودید که مجبور بود درباره سطح مناسب قیمت‌گذاری برای خدمات مربوط به حساب جاری بانکی که توسط بانک او ارائه می‌شد، تصمیم‌گیری کند. اکنون، شما این موقعیت را چگونه تجزیه و تحلیل می‌کنید؟ آیا فقط سود و زیان مهم است، یا بانک هنوز متعهد است که این نوع خدمات را به افراد پیر جامعه ارائه کند و آیا شما متعهد هستید که ارائه این خدمات را تضیمن کنید؟ فرض کنید شما مأمور شده‌اید که رهنمودهایی اساسی برای کارمندانی که به دلیل عملیات کاهش نیروی انسانی شرکت اخراج می‌شوند، تدوین کنید، شما از چه استانداردهایی استفاده خواهید کرد؟ فرض کنید متوجه شده‌اید که شرکت شما محصولات غیر ایمن تولید می‌کند، یا رشوه می‌پردازد؛ به نظر شما در این موارد چه باید کرد؟ شما به یک روش تجزیه و تحلیل فراتر از استانداردهای اخلاقی مدنظر خود به هنگام مواجهه به یک مشکل اخلاقی ناگهانی نیاز دارید. تصمیمات اخلاقی، گزینشی ساده بین درست و نادرست نیستند، بلکه قضاوت‌هایی پیچیده درباره توازن بین عملکرد اجتماعی و عملکرد اقتصادی یک سازمان به شمار می‌آیند. در تمام مثال‌هایی که ذکر شد به جز مورد خرید بلیت هواپیما به دستور سرپرست مستقیم، عملکرد اقتصادی سازمان را که به وسیله معیارهایی چون درآمدها، هزینه ها و سودها اندازه گرفته می‌شوند، می‌توان اصلاح کرد. در تمام مثال‌های ذکر شده، عملکرد اجتماعی سازمان را که اندازه‌گیری آن ها بسیار مشکل بوده اما با شاخص‌هایی چون تعهد نسبت به مدیران، نسبت به کارگران، مشتریان، فروشندگان، توزیع کنندگان و اعضای جامعه محل استقرار شرکت بیان می‌شوند. می‌توان کاهش داد. باید توازنی بین عملکرد اجتماعی و اقتصادی سازمان برقرار باشد. شما چگونه ‌به این توازن خواهید رسید؟ تجزیه و تحلیل و تصمیم‌گیری درباره مسایل اخلاقی در مدیریت را می‌توان با تکیه بر تئوری اقتصادی خرد، نظریه حقوق و فلسفه هنجاری صورت داد.

۲-۷-۱) اقتصاد و اخلاق مدیریت