سطح معناداری

T

بتا

انحراف استاندارد

B

۰۰۰/۰

۳۱۲/۴

۳۷۴/۰

۶۱۳/۱

…

قضاوت اخلاقی

۰۰۰/۰

۴۵۲/۴-

۶۴۱/۰-

۰۰۳/۰

۰۱۵/۰-

ارزش مذهبی

۱۱۴/۰

۵۸۵/۱-

۱۴۳/۰-

۰۰۴/۰

۰۰۷/۰-

ارزش اجتماعی

۰۰۰/۰

۸۱۰/۳-

۳۸۰/۰-

۰۰۴/۰

۰۱۵/۰-

ارزش مردمی

۰۱۴/۰

۴۵۷/۲

۲۳۸/۰-

۰۰۳/۰

۰۰۸/۰-

ارزش زیبایی شناسی

۰۰۹/۰

۶۲۲/۲-

۲۸۲/۰-

۰۰۴/۰

۰۱۰/۰-

ارزش اقتصادی

۰۰۲/۰

۱۷۶/۳-

۲۸۰/۰-

۰۰۳/۰

۰۱۱/۰-

ارزش دانش

۱۲۴/۰

۵۴۱/۱-

۱۳۸/۰-

۰۰۴/۰

۰۰۵/۰

ارزش لذّت جویانه

۰۰۰/۰

۴۸۳/۵-

۴۸۶/۰-

۰۰۴/۰

۰۲۰/-

ارزش قدرت

۰۰۶/۰

۷۵۱/۲-

۲۴۱/۰-

۰۰۳/۰

۰۰۹/۰-

ارزش وجهه خانوادگی

۰۱۸/۰

۳۷۹/۲-

۲۰۱/۰-

۰۰۴/۰

۰۰۹/۰-

ارزش سلامتی

نتایج به دست آمده از تحلیل رگرسیون چند متغیّری نشان می‌دهد که به غیر از ارزش‌های اجتماعی و لذت جویانه، بقیه ارزش‌های شخصی می‌توانند به طور مستقل میزان قضاوت اخلاقی را پیش‌بینی نمایند.

فصل پنجم

بحث و نتیجه گیری

۱-۵ خلاصه و جمع بندی

رفتار انسان از طرق مختلفی شکل می‌گیرد، یکی از طریق ارزش‌هایی است که دارد. ارزش‌ها به عنوان چارچوب ارجاع عمل نموده و در نتیجه رفتارهای ما را به روش‌های قابل پیش‌بینی شکل می‌دهند(اکلس و ویگفیلد، ۲۰۰۲). یکی دیگر از راه ‌هایی که رفتار ما را شکل می‌دهد از خلال حالت و ویژگی‌های شخصیتی ماست. ما می‌دانیم که شخصیت بروندادهای مهمی دارد و این مسأله دارای اسناد و مدارک فراوانی است ( اوزر و بنت- مارتینز، ۲۰۰۶). ضمن این که رابطه رفتار و استدلال اخلاقی نیز به کرّات در روانشناسی مورد بحث قرار گرفته است و اکثر روانشناسان وجود این رابطه را تصدیق می‌کنند.

از طرفی، انسان امروزه با چالش‌های بیشتری نسبت به گذشته رو به رو است. پاسخ ‌به این چالش‌ها نیازمند داشتن شخصیت سالم، ارزش‌های درست و مهارت‌های تصمیم گیری، استدلال و قضاوت قوی است. این مهارت به افراد کمک می‌کند تا اعتماد به نفس و توانایی خود را در انتخاب‌های خوب و درستی که در معمّاهای اخلاقی روزانه خود با آن مواجه می‌شوند، رشد دهند (مطلق،۱۳۹۰).

این چنین به نظر می‌رسد که رفتارهای غیر اخلاقی و ارزش‌های مادّی گرایانه و سطح پایین روز به روز در جامعه بیشتر شده و ارزش‌های والاتر هرچه بیشتر به دست فراموشی سپرده می‌شوند. با وجود چنین وضعی این سوأل مطرح می‌شود که علّت وجود و رواج یافتن چنین بی اخلاقی‌ها و مادی‌گرایی‌هایی در جامعه ای دینی و اسلامی چیست؟ چقدر از این مسائل ناشی از مسائل اقتصادی و سیاسی است و چقدر از مسائل اجتماعی و روانی ناشی می‌شود و در ضمن کدام یک از ویژگی‌های روانی و شخصیتی می‌تواند با این وضعیت مرتبط و یا بر روی آن اثر گذار باشد؟ در این پژوهش به رابطه شخصیت و ارزش‌های شخصی و قضاوت اخلاقی می‌پردازیم.

جامعه آماری پژوهش حاضر شامل دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است که در دانشکده های بهداشت، پرستاری و مامایی، تغذیه و علوم غذایی، داروسازی و علوم دارویی، دندان پزشکی، پزشکی، علوم توان بخشی، مدیریت و اطّلاع رسانی پزشکی مشغول به تحصیل اند.

روش نمونه گیری در این پژوهش به شیوه خوشه ای تصادفی بود. ‌به این منظور ابتدا از هر دانشکده به صورت تصادفی رشته ای انتخاب شد سپس از رشته‌های انتخابی به صورت خوشه ای تصادفی ۲ مقطع ورودی یکی در مقطع کارشناسی یا دکترای حرفه ای و یکی در مقطع تحصیلات تکمیلی یا دکترای تخصّصی انتخاب گردید. رشته‌های انتخاب شده شامل داروسازی، پزشکی، دندان پزشکی، مامایی، مهندسی بهداشت محیط، کاردرمانی، مدیریت خدمات بهداشتی و مهندسی صنایع غذایی بودند. پژوهش بر روی نمونه ای ۴۴۰ نفری از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد که البتّه، تعدادی از این گروه نمونه به علّت رعایت نکردن ملاک‌های استاندارد آزمون PVQ و فرم کوتاه آزمون DIT از نمونه اولّیه حذف و در نهایت تعداد ۳۵۲ نفر از آن‌ ها به عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند.

ابزارهایی که در این پژوهش جهت اندازه گیری مورد استفاده قرار گرفت شامل پرسشنامه شخصیت نئو(NEO) به منظور سنجش ویژگی‌های شخصیت، آزمون ارزش‌های شخصی (PVQ) به منظور سنجش ارزش‌های شخصی و ابزار اندازه گیری قضاوت اخلاقی (DIT) به منظور سنجش قضاوت اخلاقی بوده است.

ضریب آلفای کرونباخ به دست آمده در این پژوهش برای پرسشنامه شخصیت نئو(NEO)، در مقیاس‌های روان رنجوری ۷۷۵/۰، برون گرایی ۵۷۹/۰، تجربه پذیری ۵۴۶/۰، سازگاری ۴۲۲/۰، مسئولیت پذیری ۷۶۳/۰ و برای آزمون ارزش‌های شخصی (PVQ)، در مقیاس‌های ارزش مذهبی ۸۱۸/۰، ارزش اجتماعی ۲۰۱/۰، مردمی ۳۸۶/۰، زیبایی شناسی ۵۰۷/۰، اقتصادی ۴۶۷/۰، دانش ۳۷۴/۰، لذّت جویانه ۳۶۰/۰، قدرت ۴۸۹/۰، وجهه خانوادگی ۴۲۰/۰ و سلامتی ۱۸۵/۰ بود.

در این پژوهش پس از اجرای پرسشنامه‌ها و به دست آوردن نمرات ، از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی مختلفی استفاده شد. به منظور خلاصه کردن اطلاعات پراکنده از شاخص‌های آماری توصیفی

1. 1. Wigfield & Eccles ↑

1. 1. Feather ↑

1. 1. Ozer & Benet-Martinez ↑

1. 1. ۱ Personality characteristics ↑

1. 1. ۲ Neuroticism ↑

1. 1. ۳ Extraversion ↑

1. 1. ۴ Openness ↑

1. 1. ۵ Ashton, Micheal, C., Lee, Kiboem, Perugini, Marco, Szarota, Piotr De Veis, Reinout, E. ↑

1. 1. ۶ Di Blas, Lisa, Boies, Kathleen, De Raad, Boele ↑

1. 1. ۷ Agreeableness ↑

1. 1. Clarke & Robertson ↑

1. 1. ۹ Conscientiousness ↑

1. 1. Personal Values ↑

1. 1. Sherry J.P & Werma R.P ↑

1. 1. Sills ↑

1. 1. Religious Value ↑

1. 1. Social Value ↑

1. 1. Public Value ↑

1. 1. Aesthetic Value ↑

1. 1. Economic Value ↑

1. 1. Knowledge Value ↑

1. 1. Pleasure Value ↑

1. 1. Power Value ↑

1. 1. Family Credit Value ↑

1. 1. Health Value ↑

1. 1. Moral Judgment ↑

1. 1. Reber ↑

1. 1. Newcomer ↑

1. 1. ۱ NEO-Five Factor Inventory ↑

1. 1. ۲ Personal Value Questionnaire ↑

1. 1. ۲ Defining Issues Test ↑

1. 1. ۱ Persona ↑

1. 1. ۲ J.P. Guilford ↑

1. 1. ۳ Raymond Cattell ↑

1. 1. ۴ Burger ↑

1. 1. ۱ Carl Rogers ↑

1. 1. ۲ Erik Erikson ↑

1. 1. ۳ George Kelly ↑

1. 1. ۴ Making sense ↑