۳-۶-۴ توارث بین کودک و صاحبان رحم و تخمک

چنان‌چه دیدگاه دو مادری را بپذیریم، در این صورت چگونگی تحقّق رابطۀ توارث بین طفل در آن واحد با دو مادر مطلبی است که نیازمند بررسی می‌باشد و این سؤال مطرح می‌گردد که آیا ممکن است یک نفر از دو مادر یا دو مادر از یک فرزند ارث ببرند؟ برابر ماده ۸۶۵ ق.م. اگر در کسی موجبات متعدّد ارث جمع شود به جهت تمامی آن‌ ها ارث می‌برد. بدین ترتیب «هرکس که هریک از اقسام خویشاوندی مذکور در قانون مدنی را که موجب ارث است داشته باشد، به لحاظ هر خویشاوندی نصیب خود را از ترکه می‌برد؛ زیرا، قانون هریک از آن روابط را به تنهایی از موجبات ارث شناخته است» (امامی، ۱۳۴۹، ج۳: ۱۷۷). با توجه به ماده مذکور شاید این‌گونه تصور شود که در این فرض که موجبات عدیدۀ ارث (توارث از دو مادر) در یک نفر که همان طفل متولّد از رحم جایگزین است جمع شده است موجب می‌شود که طفل بر طبق ماده ۸۶۵ ق.م. از هر دو مادر ارث ببرد؛ لکن، استدلال فوق مورد ایراد است و فرض مورد بحث خارج از قلمرو ماده ۸۶۵ ق.م. بوده و اطلاق ماده مذبور موضوع بحث را در بر نمی‌گیرد؛ زیرا، قسمت اخیر ماده دالّ بر این است که منظور از اجتماع موجبات متعدّد ارث آن است که یک وارث به لحاظ اجتماع عناوین متعدّد نسبی و سببی از مورّث واحد به چند جهت ارث ببرد؛ درحالی که در فرض ما خویشاوندی یک وارث (طفل) با افراد متعدّد (صاحب رحم و صاحب تخمک) مطرح است (جعفری لنگرودی، ۱۳۶۵، ج۱: ۵۰).

۳-۶-۵ توارث طفل لقاح یافته پس از فوت پدر یا مادر (صاحبان نطفه)

گاه اتفاق می‌افتد تلقیح مصنوعی اسپرم پدر با تخمک مادر در محیط آزمایشگاه و انتقال آن به رحم مادرجانشین مدّتی بعد از فوت پدر یا مادر صورت می‌گیرد و این سؤال مطرح می‌گردد که آیا طفل به وجود آمده از چنین تلقیحی دارای نسب مشروع و قانونی است و از پدر یا مادر متوفی خود ارث می‌برد یا خیر؟ دیدگاه های فقهی و حقوقی متعددی در این زمینه وجود دارد که در ذیل به اهمّ آن‌ ها اشاره می‌گردد.

در پاسخ به سؤال فوق، بسیاری از حقوق ‌دانان (کاتوزیان،۱۳۸۷: ۲۱۷، مصلحی‌عراقی، ۱۳۸۹: ۲۷) معتقدند که ماده ۸۷۵ قانون مدنی حمل را از تاریخ انعقاد نطفه موجود می‌داند؛ لذا، اگر تاریخ انعقاد نطفه پس از مرگ والدین باشد، باید گفت جنین در زمان مرگ موجود نبوده است؛ در نتیجه، اگر انعقاد نطفه در محیط آزمایشگاه و انتقال آن به رحم جانشین پس از فوت پدر یا مادر صورت پذیرد، چنین طفلی نمی‌تواند جز وراث قرار گیرد؛ زیرا، موجودیت وی در هنگام فوت مورث شکل نگرفته و از لحاظ حقوقی نیز موجودیت نیافته است. در تأیید نظر فوق امامی نیز معتقد است «هرگاه درحین فوت مورث نطفه جنین منعقد نشده باشد، خواه هنوز وارد رحم شده یا نشده باشد، او از متوفی ارث نمی‌برد؛ زیرا، ترکه با فوت مورث به ورثه موجود در حین فوت منتقل می‌شود» (۱۳۴۹، ج۳: ۱۸۷). از سویی دیگر، گفته شده است (حمداللهی و دیگران، ۱۳۸۸: ۲۴۵ ؛ شهیدی،۱۳۷۴: ۳۰) با توجه ‌به این‌که دارایی از حقوق مربوط به شخصیت انسان می‌باشد و با موت انسان و پایان گرفتن شخصیت حقوقی وی ساقط می‌گردد؛ از این رو، با مرگ هر انسانی دارایی او فقط به ورثه موجود حین الفوت انتقال می‌یابد و با توجه ‌به این‌که جنین ناشی از تلقیح مصنوعی به معنای تخمک بارور شده در حین موت، موجود نبوده و برای ارث بری فاقد اهلیت تمتّع می‌باشد و ارث بردن چنین طفلی برخلاف مبانی سنّتی و فطری نظام وراثت است، نمی‌توان او را جز وارث محسوب کرد؛ زیرا، طفل لقاح یافته پس از فوت پدر یا مادر نه دارای اهلیت تمتّع بوده و نه دارای شخصیت حقوقی. در مقابل، قبله‌ای خویی (۱۳۸۹: ۲۰۹) معتقد است، رسیدن به پاسخ مناسب در این زمینه مبتنی بر تشخیص تاریخ تملّک وارثان است؛ یعنی، اگر قبل از انتقال ترکه به ورثه عمل تلقیح صورت پذیرد، قطعاً حمل در صورت زنده متولّد شدن از متوفی ارث می‌برد، هرچند در حین موت مورث نطفه‌اش منعقد نشده باشد و اگر عمل تلقیح بعد از انتقال ترکه صورت پذیرد، حمل از ارث محروم خواهد بود؛ زیرا، بعد از انتقال ترکه به ورثه و تملّک آنان چیزی باقی نمی‌ماند تا به حمل برسد.

در نقد نظریات فوق می‌توان این‌گونه استدلال کرد که مواد ۸۷۵ و۹۵۷ ق.م، در خصوص ارث بردن جنین دو شرط مقرر نموده است: ۱- منعقد بودن نطفه در زمان فوت مورث ۲- زنده متولّد شدن. حال سخن این است با توجه ‌به این‌‌که قانون‌گذار برخی شروط ارث بردن جنین (زنده متولّد شدن) را در قالب شرط متأخر پذیرفته است، به نظر می‌رسد اشکالی وجود نخواهد داشت که ‌بر اساس وحدت ملاک این وضعیت را ‌در مورد شرط دیگر (انعقاد نطفه در زمان فوت) نیز بپذیریم و طفل لقاح یافته پس از فوت پدر یا مادر را نیز جزء وراث متوفی بدانیم و زنده متولّد شدن طفل مذبور را ولو پس از فوت آنان کشف از مالکیت او نسبت به سهم‌ الارثش از زمان فوت مورث بنماییم؛ به ویژه با عنایت ‌به این‌که تولّد طفل حاصل از لقاح سلول‌های جنسی دو شخص پس از فوت آن‌ ها قاطع رابطه نسبی نیست و عرف، نسب این طفل را به والدین متوفی‌اش ملحق می‌داند؛ زیرا، نسب مفهومی عرفی دارد نه شرعی یا متشرّعه. پس، جای دارد گفته شود اگر جنین ناشی از تلقیح مصنوعی پس از فوت پدر یا مادر به دنیا آید، وارث شناختن او با روح قانون و ارادۀ مفروض قانون‌گذار در برخورد با این پدیده نوظهور و حادث موافق است، به‌ویژه این‌که این امر با عدالت که هدف غایی قواعد است سازگار می‌کند. در تأیید نظریات فوق عدّه‌ای از صاحب‌نظران با بیان «فانه لا دلیل علی اعتبار مقارنه صدق الولد للموت، بل یکفی الصدق بعد ذلک… ^[۲۶]»؛ (نجفی، ۱۴۰۰، ج۲۹: ۳۹) و «نعم یشترط العلم بوجوده عندالموت لحکم بانتسابه الیه…^[۲۷]». (طباطبایی،۱۴۰۴، ج۲: ۳۷۲) معتقدند شرط وجود وارث حین فوت مورث موضوعیت نداشته و به سبب کاشفیت آن از نسب اخذ شده است. ‌بنابرین‏ از دیدگاه فقه، اگر نطفه بعد از موت مورث نیز منعقد گردد، ارث او مشکلی نخواهد داشت (خویی،۱۴۱۰، ج۱: ۱۰۰).

۳-۷ مبحث هفتم: حضانت

یکی دیگر از آثار نسب قانونی، حضانت است که با توجه به تحقّق نسب در حالت استفاده از رحم جایگزین در این مبحث، حضانت طفل متولّد از رحم جایگزین مورد بررسی قرار می‌گیرد. لذا، ابتدا از مفهوم حضانت و ماهیت آن سخن به میان آورده، سپس به بررسی حضانت طفل متولّد از رحم جایگزین می‌پردازیم.

۳-۷-۱ مفهوم حضانت

به واسطه نیاز محجورین به کمک دیگران، قانون‌گذار به حمایت از آن‌ ها شتافته و امور ایشان را به افراد خاصّی سپرده است. حمایت از آنان از دو جنبه نگهداری، تربیت، حفظ و اداره امور، ضروری بوده و کودک احتیاج به کسی دارد که مراقبت از وی را به عهده گیرد و لوازم زندگی او را از قبیل: خوراک، پوشاک، خوابگاه و تربیت فراهم آورد. پدر و مادر به واسطه قُرب و محبت بیشتر به کودک در این راستا واجد حق شناخته شده‌اند.

۳-۷-۱-۱ مفهوم لغوی

ملانظری و همکاران (۱۳۸۸) در پژوهش« بررسی رابطه بین روش های تامین مالی موفقیت و عدم موفقیت شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» به بررسی و شناخت ارتباط بین روش های تامین مالی با موفقیت و عدم موفقیت شرکت ها پرداختند. نمونه مورد بررسی ۶۲۴ شرکت از بورس اوراق بهادار تهران و روش تحقیق از نوع همبستگی و روش گردآوری اطلاعات می‌دانی و کتابخانه ای و یک پژوهش کاربردی است؛ که نتایج آن مورد استفاده مدیران و سهام‌داران شرکت ها می‌باشد و نتیجه گرفته شد که، بین روش های تامین مالی و موفقیت و عدم موفقیت این شرکت ها ارتباط معنی داری وجود دارد و افزایش سرمایه بیش از وام بر موفقیت شرکت ها اثر دارد.

یکی دیگر از تحقیقات انجام شده در این زمینه « رابطه جریان های نقدی ناشی از فعالیت های تامین مالی و بازده سهام» توسط مرادزاده مرد (۱۳۸۸) بود؛ با این هدف که آیا بازدهی سهام شرکت ها از روش های تامین مالی آن ها تاثیر می پذیرد و این ارتباط، به چه شکلی است؟ جامعه آماری آن صورت های مالی و یادداشت های پیوست شرکت های بورس اوراق بهادار تهران بود که در یک دوره ۵ ساله از ۸۲ تا ۸۶ بررسی شد؛ تحقیق از نوع پس رویدادی و کاربردی، یعنی نتایج آن به طور مستقیم قابل استفاده جهت انتخاب منابع تامین مالی و سرمایه گذاری بود و از نظر گردآوری، از نوع می‌دانی با بهره گرفتن از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن بود و ‌به این نتیجه رسیدند؛ که در کل بین وجوه نقد حاصل از فعالیت های تامین مالی و بازده سهام رابطه معکوس وجود دارد و بین وجوه حاصل از انتشار سهام و بازده سهام رابطه معنی دار می‌باشد.

دسینه و همکاران (۱۳۸۸) در تحقیقی با عنوان « ارزیابی ارتباط بین ساختار تامین مالی و تصمیمات مربوط به سرمایه گذاری منابع، در دارایی های شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» به دنبال تبیین روابط بین شاخص های معرف ساختار تامین مالی و تصمیمات سرملیه گذاری اتخاذ شده بوده، و ترکیب دارایی ها با بهره گرفتن از مدل های رگرسیون چندگانه و داده های مربوط به ۹۴ شرکت منتخب در بورس اوراق بهادار تهران، برای یک دوره زمانی ۱۰ ساله (۷۷ تا ۸۶)، صورت پذیرفته است؛ روش تحقیق قیاسی، استقرایی و تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بوده و برای آزمون فرضیه‌ها از رگرسیون چند متغیره استفاده شده و نتایج به دست آمده حاکی از تأیید فرضیه اصلی تحقیق، مبنی بر وجود ارتباط بین ساختار تامین مالی و تصمیمات مربوط به سرمایه گذاری منابع در ساختار دارایی ها در شرایطی دارد؛ که فقط برخی متغیرهای خاص، معرف شاخص ساختار تامین مالی شرکت می‌باشد.

در رابطه با تامین مالی، تحقیق دیگری توسط طیب نیا و همکاران (۱۳۸۹) با عنوان « بررسی تاثیر تامین مالی خارج از ترازنامه بر نسبت های سودآوری» به هدف ‌پاسخ‌گویی‌ ‌به این پرسش انجام شد؛ تامین مالی خارج از ترازنامه ( اجاره های عملیاتی)، چه تاثیری ‌بر نسبت های سودآوری شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دارد؟ در این تحقیق از روش پیمایشی- مقایسه ای و اطلاعات مالی صورت های حسابرسی شده در شرکت های بورس اوراق بهادار تهران و روش کتابخانه ای، استفاده شده است و بررسی ها نشان داد تامین مالی خارج از ترازنامه، تاثیر قابل ملاحظه ای بر نسبت های سودآوری نداشته است.

در سال (۱۳۸۹) کردستانی و نجفی در پژوهش، « بررسی تاثیر روش های تامین مالی بر بازده سهام آتی» تاثیر روش های مختلف تامین مالی و نحوه مصرف عواید حاصل از این روش ها بر بازده آتی سهام را ،بررسی نمودند. داده های تحقیق از ۶۵ شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی ۷۸- ۸۵، استخراج و آزمون هایی به روش داده های ترکیبی و مقطعی انجام شده و یافته ها نشان داد رابطه بین خالص تغییر در تامین مالی خارجاز ترازنامه و تغییر در خالص دارایی های عملیاتی تامین شده از محل منابع مالی داخلی، با بازده غیر عادی انباشته، سهام معنادار بود؛ همچنین نسبت تامین مالی داخلی به تامین مالی خارجی و بازده غیرعادی انباشته سهام در شرکت های با رشد زیاد، قوی تر از شرکت های با رشد کم است.

عرب صالحی و اخلاقی (۱۳۹۰) ،در تحقیقی با عنوان « تاثیر فرصت های سرمایه گذاری منابع تامین مالی و مالیات بر خط مشی مستقیم سود» با هدف بررسی تاثیر فرصت های سرمایه گذاری ، منابع تامین مالی و مالیات بر خط مشی مستقیم سود شرکت های تولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طی دوره زمانی ۸۱-۸۸ و با بهره گرفتن از داده های پانل تجزیه تحلیل نمودند. یافته های پژوهش نشان داد رابطه منفی و معنی دار بین فرصت های سرمایه گذاری، با خط مشی مستقیم سود، وجود دارد همچنین بین اهرم مالی و منابع تامین مالی خارجی با خط مشی مستقیم سود رابطه منفی و بین موعد پرداخت بدهی با خط مشی مستقیم سود رابطه مثبت وجود دارد.

۲-۶- پیشینه های تحقیق در سطح بین‌المللی

۲-۶-۱- پیشینه های مربوط به چرخه های تجاری

در پژوهشی توسط دتویلر^[۳۱] (۲۰۰۸) مربوط به «مدل رابطه بین چرخه ی تجاری و موقعیت شرکت » با هدف خلق یک مدل از FM و متغیر های موقعیت در ابعادی از مکان و رکود ، ‌به این نتیجه رسید که برای این چهار زمینه با ویژگی های مختلف تفاوت های پر معنایی وجود دارد اول، از لحاظ موقعیت مکانی که می‌تواند به صورت متعدد بانکی باشد دوم، از لحاظ بالا و پایین بودن رشد GDP که می‌تواند به صورت رکود و رونق باشد .

در تحقیقی از طرف سونسون ^[۳۲](۲۰۱۲) ‌در مورد « پیاده سازی یک چرخه تجاری قابل تحمل » با هدف توصیف پیاده سازی یک شرکت و کاربرد یک پرخه تجاری قابل تحمل ، در یک مطالعه موردی تکی با یک تولید کننده محلی با روش تحقیق می‌دانی و ابراز مصاحبه های غیر ساختاری با مدیران و اسناد در دسترس شرکت ‌به این نتیجه رسید که شرکت های با چرخه قابل تحمل به ۹ مرحله تقسیم می‌شوند .

ماینلا ^[۳۳]و همکارانش (۲۰۱۲) برای بررسی « اثر پویایی چرخه های تجاری بر روابط تجاری » با ۱۲ مصاحبه با مدیران شرکت های مورد مطالعه شامل ۲ گروه مصابحه ‌متمرکز و یک گروه کارگاهی ، به شناسایی اثر چرخه های تجاری بر صنایع به شدت فرار و با بهره گرفتن از روش تحقیق می‌دانی و ابزار مصاحبه و اسناد و مدارک شرکت و مقاله های تخصصی ، راه های هموار کردن اثرات چرخه های تجاری در صنایع به شدت فرار ، از نقطه نظر مهیا کننده تکنولوژی پروژه محور را شناسایی نمودند .

کلاتر ^[۳۴]و همکاران (۲۰۱۳) در تحقیقی با عنوان « ارزیابی اثر اقتصاد های بزرگ جدید در سبد سهام صنایع محصولات چوبی U.S ، در راستای چرخه تجاری » و در جامعه آماری سبد سهام صنایع کاغذ و الوار U.S ، با هدف برررسی اثر اقتصادهای بزرگ جدید بر برگشت و فرار سهام صنایع کاغذ و الوار از سال ۱۹۶۳ تا ۲۰۱۰ به نتایج عملی وجود خوشه بندی فرار و اثر اهرمی در سبد سهام این صنایع رسیدند .

روسار و همکاران(۲۰۱۴) در پژوهشی با عنوان «تحرک شغلی در طی چرخه کسب و کار» با هدف برسی چگونگی تحرک شغلی در طی چرخه کسب و کار، و این که عوامل انتخاب شده چگونه در مراحل مختلف چرخه کسب وکار به تحرک شغلی کمک می‌کند ‌به این نتیجه رسیده اند که تحرک شغلی در طول دوره های رونق بالا تر و در طول دوره های رکود پایین تر است و ویژگی های جمعیت شناختی احتمال تغییر حرفه در دوره رونق چرخه کسب و کار را تحت تاثیر قرار می‌دهد و موقعیت کارکنان در سلسله مراتب شغلی در دوره رونق قابل توجه است.

۷-۲- هدف از تأسيس انجمن صنفی روزنامه نگاران ایران

۱۷/۸/۷۵ ، یکی از از روزنامه های صبح به نقل از یک روزنامه موثق ، خبر از تأسيس یا تشکیل قریب الوقوع انجمنروزنامه نگاران ایران را داد و افزود ، اساسنامه این انجمن که برای نخستین بار پس از انقلاب، مسئولیت دفاع از حقوق روزنامه نگاران را بر عهده خواهد گرفت، توسط مدیر مسئول روزنامه های کثیر الانتشار ( غیر از دو رورنامه صبح ) تهیه شده و جزئیات آن در روزنامه های کشور منتشر شد.

به نوشته این روزنامه در ماده ۲۸ اساسنامه این انجمن ، دفاع از حقوق مادی و معنوی اعضاء در مراجع مختلف اداری و قضایی، دفاع از حیثیت شغلی در محافل بین‌المللی به عنوان نماینده روزنامه نگاران ایران، همکاری با مسئولان فرهنگی کشور در جهت تقویت بنیه مطبوعات و تحکیم موقعیت آنان و گسترش در مجامع و محافل بین‌المللی مطبوعاتی از جمله هدف های تأسيس این انجمن ذکر شده است .

اطلاعیه بعد این انجمن که، نام کامل آن در اساسنامه،” انجمن صنفی نویسندگان خبرنگاران مطبوعات” نام گرفته سه روز بعد منتشر شد و خبرنگاران و اعضای هیات تحریریه مطبوعات کشور را به مراجعه به دفتر این انجمن و ثبت نام در آن دعوت می کرد، نشان داد که عزم موسسان آن در تشکل روزنامه نگاران به ظاهر جزم است . (مقاله از نقی آقالو، رسانه ،سال هشتم، شماره چهاردهم)

به ویژه آنکه در این زمینه با نام انجمن صنفی بر اساس ماده ۱۳۱ قانون کار مصوب ۶/۱۰/۷۱ هیات وزیران به میدان آمده است . اگر چه اعضای فعال مطبوعات و رسانه های کشور کم و بیش در مرکز اطلاعات و اخبار قرار دارند و معمولا اخبار را زودتر از سایر مردم به دست می آورند ، ولی بسیاری از این اعضاء غیر از تعدادی معدود که اخبار تشکیل انجمن های صنفی و روزنامه نگاری را از ناحیه تعدادی از دست اندرکاران مطبوعات کشور به طور غیر رسمی شنیده بودند، از اعلام ناگهانی تأسيس انجمن مذکور توسط مدیران مسوول روزنامه های کثیر الانتشار بزرگ(کیهان، اطلاعات، کار وکارگر، همشهری و سلام ، ابرار ، جمهوری اسلامی، رسالت ) شگفت زده شدند. و در نتیجه احساسات متفاوتی در درونشان به وجود آمد .

قبل از اعلام تشکیل انجمن جدید، شایع بودکه تعدادی از روزنامه نگاران و دست اندرکاران مطبوعات کارهای در همین زمینه انجام داده‌اند و در حال تلاشند تا خانواده مطبوعات را به طریقی صاحب تشکیلات کنند. خبرهایی نیز از فعالیت مجدد سندیکای سابق می رسید. که در حال تجدید نظر اساسنامه و جذب اعضای جدید و انتخابات هیات مدیره جدید است، اما این اخبار ، وقایعی نبود که همگان بتوانند به طور عینی آن ها را لمس یا درک کنند . حرکت های نیمه جانی که نشان از تردید و ناتوانی و بی انگیزی مسوولان آن بود و تمامی این عوامل باعث این شده بود که در بدنه رسانه ها و مطبوعات کشور ، احساس نیاز به تشکیل انجمن جدید ، توانا و جدی به ویژه با توجه به شرایط بحرانی و سیاسی کشور ، به طور روزافزون گسترش یابد. اخبار غیر رسمی بعدی حاکی از آن بود که غیر از مدیران روزنامه های بزرگ که اقدام به تأسيس انجمن روزنامه نگاران ایران کردند ، کسانی دیگر در رده های دوم و سوم مطبوعات بودند که افکاری مشابه در سر داشتند و بخشی از کارهای اجرایی را نیز در این مورد انجام داده بودند ، اما این تلاش ها تلاش سیاسی بود و در پی تشکیل انجمن سیاسی روزنامه نگرای بودند و نه صنفی و بدین ترتیب ، برای تأسيس آن ، به دنبال اخذ مجوز از وزارت کشور بودند.(مقاله از نقی آقالو، رسانه ،سال هشتم، شماره چهاردهم)

بی تردید انجمن صنفی مذکور باید توسط روزنامه نکاران و نویسندگان فعال و حرفه ای مطبوعات تشکیل شود، اما به دلایل بیشمار از جمله عدم تبیین جایگاه روزنامه نگاری و روزنامه نگار، عدم امکان تشکیل به علت عدم وجود امکانات زمان ، مکان، سرمایه، تشتت و اختلافات در رزونامه ها به علت سیاسی بودن مدیران مسئوول و سردبیران آن ها و در نتیجه ، جدایی اجباری خبرنگاران و روزنامه نگاران شاغل در آن ها و یک سلسله دلایل مشابه و جنبی دیگر ، این امکان فقط در اختیار مدیران مسئول روزنامه ها قرار گرفت تا در فرصت و شرایط مناسب به دست آمده انجمن صنفی را تشکیل داده و آن را در کنترل خود گیرند.

یکی از اعضای هیات موسس انجمن فوق در تاریخ ۱۷/۱۰/۷۵ خبر داد که تاریخ مذکور ، ۶۰۰ روزنامه نگار و ۳۱ نشریه از سراسر کشور به عضویت آن در آمده اند. به گفته وی در اولین مجمع عمومی روزنامه نگاران هیات مدیره انجمن، از میان همکاران مطبوعاتی که کاندیدا شده باشند انتخاب می‌شوند و پس از آن انجمن فوق زیر نظر این هیات مدیره خدمات خود را به جامعه روزنامه نگاران ارائه خواهد داد. در طول ‌یک‌ماه بعداز تأسيس هیات مدیره موفق گردید انجمن را به ثبت برساند و در ادامه بعد از یک اعلان عمومی ، اساسنامه در اختیار دیگر روزنامه نگاران قرار گرفت و همان زمان ارم انجمن نیز تصویب شد. (مقاله از نقی آقالو، رسانه ،سال هشتم، شماره چهاردهم)

۸-۲- قانون سازمان نظام رسانه ای جمهوری اسلامی ایران

« قانون سازمان نظام رسانه ای جمهوری اسلامی ایران» این روزها در بین فعالان رسانه ای و روزنامه نگاران بحث های فراوانی را ایجاد ‌کرده‌است بسیاری بر این اعتقاد هستند که این قانون فضای رسانه ای را زیر سیطره دولت می‌برد از این رو بخش بزرگی از روزنامه نگاران ایران با آن مخالف هستند اما در مقابل کسانی هم هستند که این قانون را بر اساس شرایط واقعی امروز حاکم بر فضای رسانه ای ایران مفید ارزیابی می‌کنند .آنان اعتقاد دارند که باید از حداقل های موجود استفاده کرد پیش نویس قانون نظام رسانه ای که از سوی دفتر مطالعات و برنامه ریزی رسانه ها و معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شد ، تا امروز مورد بحث و بررسی فراوانی کارشناسان و فعالان عرصه رسانه ها قرار گرفته است. این قانون بنا به ادعای کسانی که آنان را تنظیم کرده‌اند در راستای حمایت از حقوق و آزادی های مشروع رسانه های همگانی، تنظیم مناسبات و روابط حکومت، شهروندان و رونامه نگاران با یکدیگر و زمینه سازی برای حضور مؤثر و فعال روزنامه نگاران در عرصه های بین‌المللی، تنظیم شده است اما در مقابل بسیاری از فعالان رسانه ای و روزنامه نگاران بر این اعتقاد هستند که این قانون تنها موجب از بین رفتن استقلال نسبی رسانه ها می شود آنان می‌گویند که رسانه ها مسئول نظارت بر دولت هستند نه بر عکس . بنا به اعتقاد مخالفان این قانون، که این رسانه ها هستند که باید بر کار دولت نظارت کنند و باید دولت ذا مورد نقد و بررسی قرار دهند نه اینکه دولت خودش متولی نظارت بر رسانه ها شود به هر صورت سرنوشت نظام صنفی رسانه ها از هم اکنون مورد بحث فراوان است.

باسمه تعالی

پیش‌نویس قانون سازمان نظام رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران(ویرایش دوم)۶/۵/۹۳

فصل اول : کلیات (تعاریف، اهداف و وظایف)

آلکسی تایمیا تیپ I : به وسیله هیجان پذیری پایین و خیال پردازی ضعیف در ترکیب با شناخت‌های ضعیف همراه با هیجان‌ها توصیف می‌شود.

آلکسی تایمیا تیپ II : با هیجان پذیری پایین و توام با شناخت‌های ضعیف به همراه هیجانات مشخص می‌شود.

آلکسی تایمیا تیپ III : بر عکس آلکسی تایمیا تیپ II، هیجان پذیری پایین و تخیل ضعیف اما با شناخت‌های خوب رشد یافته به همراه هیجانات مشخص می‌شود.

لکسی تایمیا : با هیجان پذیری بالا و خیال پردازی غنی توام با شناختهای خوب توسعه یافته به همراه هیجانات توصیف می‌شود.

گروه پنجم : که گروه بهنجار یا مودال نامیده می‌شود، آن ها نمرات نرمال و متوسطی هم در بعد شناختی و هم در بعد عاطفی به دست می‌آورند.

گروه ششم : که هیچ یک از ملاک‌های ۵ تیپ فوق را ندارد و به عنوان افراد با پروفایل(مخلوط/متناقص) نام گذاری می‌شوند (برموند^[۵۲] و همکاران ، ۲۰۰۶).

در ادامه به طور خلاصه به شرح انواع آلکسی تایمیا می‌پردازیم:

آلکسی تایمیا تیپ I

خودبسندگی ( رضایت از خود و بی علاقه گی به دیگران و مشکلات آن ها) و خجالت ( احساس کم رویی و داشتن دشواری در ارتباط با دیگران) تیپ I را پیش‌بینی می‌کند.

ویژگی مهم تیپ I آلکسی تایمیا، شامل انزوا از روابط اجتماعی و دامنه محدودی از ابراز هیجانات در شرایط بین فردی می‌باشد که به وسیله فقدان همدلی و اجتماعی بودن ایجاد می‌شود.

آلکسی تایمیا تیپ I هیچ نوع رابطه ای با شکایت کردن و نشانه های اختلالات روان شناختی ندارد، همچنین با اضطراب ناتوان کننده و یا عزت نفس پایین ارتباط ندارد، اما افراد دارای تیپ I حالت تدافعی دارند، هیجانات نامعقول (مانند ترس از اینکه شکست بخورند)، یا صفات شخصیتی که قابل قبول نیست را به دیگران نسبت می‌دهند ( فرافکنی). وقتی آن ها در تجربه ی رویدادهای زندگی شکست می‌خورند، این شکست را متوجه دیگران کرده و دیگران را برای مسائل شخصی خودشان مقصر می‌دانند، که می‌تواند واکنشی در برابر کنترل و یا دخالت بیش از حد دیگران باشد (ویلیامز^[۵۳]، ۱۹۹۴). افراد تیپ I مانند اشخاص اسکیزوئیدی احساس انزجار نسبت به معاشرت دارند و این عقیده را دارند که دیگران آن ها را در روابط درگیر می‌کنند و از این راه هویت و فردیت آن ها را از بین می‌برند.

افراد با تیپ I از نظر عاطفی سرد و از نظر اجتماعی و هیجانی بی کفایت‌اند، آن ها به وسیله ی افکار شکست احساس آزار نمی‌کنند و از یک آمادگی منطقی برای زندگی برخوردارند که می‌تواند در بسیاری از مشاغل یعنی در جایی که تفکر منطقی بدون دخالت هیجانی یک امتیاز باشد مفید باشد، اما در روابط شخصی و صمیمانه رفتار سرد عاطفی و هیجانی آن ها باعث مشکلات بین فردی می‌شود. این افراد به علت فقدان هیجان پذیری، احتمالا دچار خستگی روحی یا هیجانی نمی‌شوند، علاوه بر این به علت فقدان خیال پردازی برای مشاغل هنرهای اجرایی یا مشاغلی که در آن ها خلاقیت و ابراز هیجان ضروری است ناشایست تلقی می‌شوند.

همان‌ طور که ذکر شد پروفایل آلکسی تایمیا تیپ I شباهت قابل ملاحظه ای با ویژگی‌های سبک شخصیتی اسکیزوئیدی نشان می‌دهد، این افراد دارای سبکی انفرادی با نیاز محدود به دوستی، رفاقت و حمایت اجتماعی توصیف می‌شوند که به عنوان مشاهده گران بی طرف به ندرت درباره ی چیزی نگران و هیجان زده می‌شوند. ‌بنابرین‏ در محل کار خود عملکرد خوبی دارند اما نمی‌توانند به صورت تیمی‌کار کنند. (اولدهام^[۵۴] و موریس^[۵۵]، ۱۹۹۵). میلون و همکاران^[۵۶] (۲۰۰۱) نیز الگویی مشابه از ویژگی‌های ذکر شده را درون دامنه طبیعی به ‌عنوان سبک انزوایی معرفی کرده‌اند. این افراد آرام هستند و کاری به کسی ندارند، منظم اند و به اصطلاح در پشت صحنه کار می‌کنند و راضی برای ماندن در زمینه اند، این در حالی است که دیگران آن ها را به عنوان افرادی بدون انگیزه و سرزندگی(نیرومندی) تلقی می‌کنند

آلکسی تایمیا تیپ II

بی کفایتی شخصی و بی کفایتی اجتماعی، تیپ II آلکسی تایمیا را پیش‌بینی می‌کند. بی کفایتی ‌به این معنا است که شخص احساس تنش، افسردگی و ناپایداری می‌کند فرد با آلکسی تایمیا تیپ II، از ناپایداری هیجانی ( روان رنجورخویی) رنج می‌برد. بی کفایتی اجتماعی بدین معنا است که شخص در برخورد با دیگران احساس خجالت و کم رویی می‌کند.

این افراد سطوح بالایی از شکایات را در پرسشنامه scL90 (پرسشنامه ای که سبک زندگی افراد را مورد ارزیابی قرار می‌دهد) گزارش می‌کنند. مضطرب و دارای فوبی مکان‌های باز، بسته و افسرده هستند و شکایات جسمانی مبهم و مشکلات خواب را گزارش می‌کنند

افراد تیپ II آلکسی تایمیا نسبت به همه انواع آلکسی تایمیا، در برابر استرس مقاومت کمتری دارند، و از مشکلات روان پزشکی و روان تنی، رنج می‌برند و یک ساختار شخصیتی روان رنجورخویی را نشان می‌دهند. آن ها به سرعت تعادل خود را از دست داده و به آسانی در شرایط استرس زا، قربانی اضطراب ناتوان کننده می‌شوند در حالی که سطح اضطراب تسهیل کننده پایین باقی می‌ماند.

افراد تیپ II مضطرب هستند و از انجام اشتباه می‌ترسند آن ها برای بی کفایتی‌ها خودشان را سرزنش می‌کنند و رویا رویی ناسازگارانه نشان می‌دهند و نشانه های افسردگی در آن ها نادر نیست.

بین نیمرخ آلکسی تایمیا تیپ II و سبک شخصیت مرزی ارتباط وجود دارد، افراد سبک مرزی تمایل دارند از لحاظ هیجانی شدید باشند، اما گهگاهی واکنش بیش از حد از خود نشان می‌دهند و نمایشی می‌شوند (میلون و همکاران، ۲۰۰۱). بعلاوه آن ها نگرش بد گمانی را اتخاذ می‌کنند و تا حدی نگرش پارانوئیدی نسبت به دیگران دارند که بیانگر آن است که آن ها در کنار آمدن مشکل دارند و در تفکر و عمل کردن احساس بی کفایتی می‌کنند. فرد دارای تیپ II، در شرایطی که تحت فشار قرار می‌گیرد، به علت افکار شکست، پیشرفت نامناسبی را نشان می‌دهد. از لحاظ دفاعی او از مکانیزم برگشت به سوی خود استفاده می‌کند. این افراد زمانی که مشکلات یا شکست هایی را تجربه می‌کنند خود را سرزنش می‌کنند. از لحاظ رویارویی آن ها تمایل به اجتناب از مشکلات یا واکنش نشان دادن به صورت افسردگی در برابر مشکلات را دارند. افرادتیپ II دارای خود پنداره پایین هستند نمرات پایین مقیاس LSQ (پرسشنامه سبک زندگی) آن ها نشان می‌دهد که قادر به داشتن احساس تعلق به دیگران نیستند. عزت نفس آن ها پایین است و احساس بی کفایتی می‌کنند. افراد دارای تیپ II، سبک‌های رویارویی و کنار آمدن ضعیفی دارند، آن ها انتظار دارند که میزان کنترلی بر موفقیت نداشته باشند. سایر عواملی که به طور غیر مستقیم به پیدایش شخصیت مرزی کمک می‌کند شامل ایده های فرهنگی و بد رفتاری جنسی بویژه ‌در مورد زنان است و این عقیده نیز با این یافته که افراد تیپ II اغلب در زنانی دیده شده که در کودکی مورد بد رفتاری جنسی قرار گرفته اند، همخوان است ( برموند، ۲۰۰۸).

آلکسی تایمیا تیپ III

برعکس تیپ II، آلکسی تایمیا تیپ III به وسیله ی با کفایتی و کفایت اجتماعی پیش‌بینی می‌شود.

گیبونــز (۲۰۰۶) تأکید مضاعفی بر اهمیت بعضی از این عوامل نموده و بیان داشته است که محرک‌های هیجانی چون رابطه ی فرد با مدیر مستقیم خود و تفاخر و مباهات در کار، چهار برابر بیشــتر از محرک های عقلایی مثل پرداخت مزایا بر تلاش‌های کاری کارکنان مؤثرند.

بر اهمیت احســاس ارزشــمند بودن و درگیر بودن به عنوان یک محرک کلیدی اشتیاق کارکنان تأکید کردند. این احساس تحت تأثیرعناصر دیگری مثل مشــارکت در تصمیم گیری ها و فرصت هایی که کارکنان برای توســعه و پیشرفت در مشاغل شان دارند قرار می‌گیرد که هر یک تأثیر متفاوتی روی حدی که کارکنان احساس ارزشمند و درگیر بودن و به دنبال آن اشــتیاق خواهند داشت، دارند (رابینسون و همکاران، ۲۰۱۰، به نقل از زرگران مقدم، ۱۳۹۰(.

اشتیاق

آموزش وتوسعه شغلی

مدیریت فوری عملکرد وارزیابی ارتباطات

فرصت های برابر/ رفتار منصفانه

پرداخت و مزایا

سلامتی وامنیت

اهمیت

احساس ارزشمند و درگیربودن

شکل ۲-۱- مدل محرک‌های شغلی (رابینسون و همکاران ۲۰۱۰، نقل از زرگران مقدم،۱۳۹۰)

شکل(۲-۱) که ‌بر اساس مدل تشخیصی رابینسون و همکاران (۲۰۱۰) ارائه شده است. مطابق نظر رابینسون و همکاران این مدل می‌تواند راهنمایی مفید برای سازمان و نسبت به آن جنبه‌های زندگی کاری باشد که برای حفظ و بهبود اشتیاق کارکنان نیازمند توجه جدی است. بعضی از محرک ها در مدل بالا از الزامات اساسی یا قراردادی برای سازمان هستند(عوامل بهداشتی) مانند پرداخت و مزایای و بهداشت و ایمنی در حالی که دیگرمحرک ها حوزه هایی هستند که سازمان باید برای اطمینان از ارتباطات مؤثر و مدیریت و همکاری، تلاش بیشتری انجام دهد (عوامل انگیزشی، زرگران مقدم،۱۳۹۰). محققــان پنــا^[۴۳] (۲۰۰۷) یک مدل جدید به نام”سلســله مراتب اشــتیاق” ابداع کردند که شبیه مدل سلســله مراتب نیازهای مازلو است. در پایین این سلسله مراتب نیازهای اساسی پرداخت و مزایا قراردارد. هنگامی که یک کارمند از این نیازها راضی است به فرصت های توسعه، امکان ترفیع و سپس سبک رهبری توجه می‌کند که در مدل معرفی شده اســت. در نهایت، هنگامی که همه موارد بالا پایین تر از سطح آرمان و آرزوی کارمند باشد، کارمند به توازن ارزش – معنی در کار توجه می‌کند که توســط حس ارتباط، داشــتن هدف مشترک و حس معناداری در کار نشــان داده می شود. شکل (۲-۲) سلسله مراتب اشتیاق پنا (۲۰۰۷) را نشان می‌دهد.

معنادرکار

فرصت های تفریع و پیشرفت

یادگیری وتوسعه

افزایش اشتیاق در رهبری، اعتماد و احترام

سازمان

پرداخت، ساعات کاری،

شکل ۲-۲- سلسله مراتب اشتیاق (پنا،۲۰۰۷)

این مدل نشــان می‌دهد که کارکنان در پــی یافتن معنی در کار هســتند. پنا (۲۰۰۷) معناداری در کار را به عنــوان وضعیتی تعریف می‌کند که یک شــغل از طریق ارزش قائل شــدن بــرای کارکنان، قدردانی، ایجاد حس تعلق و هماهنگی با ســازمان و احساس سهیم بودن در سازمان، تحقق اهداف را برای کارمند به ارمغان می آورد. در این مدل، همان طور که سلســله مراتب به سمت بالا صعود می‌کند و ســازمان با موفقیت محرک های اشتیاق را برآورده می‌سازد، کارکنان بالقوه بیشــتری را جذب می کنــد و کارکنان موجــود خود را نیز مشتاق تر می‌سازد.

از نظر ونس^[۴۴] (۲۰۰۶) اشــتیاق کارکنان به طور جدایی ناپذیری با اقدامات کارفرما مرتبط اســت. برای روشــن کردن این موضوع که اقدامات کارفرما بر عملکرد و اشــتیاق شــغلی تأثیر می‌گذارد او یک مدل عملکرد شغلی ارائه داد. بر طبق این مدل، اشتیاق شغلی کارمند نتیجه ویژگی های شــخصی مثل دانش، مهارت هــا، توانایی ها، خلق و خو، نگرش و شــخصیت؛ محتوای ســازمانی شامل رهبری، تنظیم محیط فیزیکی و اجتماعی و شــیوه های منابع انســانی است که مســتقیما بر فرد، فرایند و محتوای اجزای عملکرد شــغلی تاثیر می‌گذارد (مارکوس، ۲۰۱۰(.

اکثر محرک هایی که منجر به اشــتیاق شــغلی می‌شوند ماهیت غیرمالی دارند؛ ‌بنابرین‏ هر ســازمانی کــه از رهبری متعهد برخوردار است می‌تواند به سطح مطلوب اشتیاق با صرف هزینه های کم دست پیدا کند. توجه ویژه ای باید ‌به این امر شود که سازمان ها پاداش ها را غیرمالی انتخاب کنند، مخصوصا به طوری‏ که احساس قدردانی افراد و حس تقدیر از آن ها را تقویت کنند و همچنین آن ها را ترغیب نمایند تا بیشتر خود را به شغل متعهد نمایند (هولکو و همکاران، ۲۰۱۲، به نقل از مقیمی مفرد،۱۳۹۳). این ‌به این معنی نیست که مدیران باید جنبه‌های مالی کارکنان را نادیده بگیرند. در واقع عملکرد باید با پاداش در ارتباط باشد.

همان طور که اشــاره شد هیچ فهرســت قطعی برای محرک های اشــتیاق وجود ندارد. هر یک از مدل هــا و مطالعات تحقیقاتی طیف وســیعی از عوامل مختلف و اهمیت هر یک را در تحریک اشــتیاق کارکنان مورد بحث قرار داده اســت. آنچه می توان نتیجه گرفت این است که ســازمان در درجه اول قدرت نفوذ بر روی طیف وسیعی از عوامــل (قراردادی و خارج از قرارداد) را دارد و کارکنان نیز درجات مختلفی از اهمیت برای هر یک از این عوامل قائلند (پیریایی و همکاران، ۱۳۹۰).

۲-۱-۱-۴- پیشایندها و پیامدهای اشتیاق شغلی

اگر چه پژوهش های اندکی در رابطه با عوامل پیش بین اشتیاق کارکنان وجود دارد. مشخص کردن چند پیشایند بالقوه از مدل کان (۱۹۹۰)و ماسلاخ و همکاران (۲۰۰۱) ممکن است. گرچه ممکن است پیشایندها برای اشتیاق شغلی و سازمانی متفاوت باشند، فرض های مساوی برای هردو نوع اشتیاق ارائه شده است.

اشتیاق کارکنان، پیامدهای مثبتی برای سازمان دارد.یک توافق عام وجود دارد که بین اشتیاق کارکنان و نتایج رابطه است. به هر حال اشتیاق یک سازه در سطح فردی است و اگر منجر به نتایج تجاری گردد. در ابتدا باید بر بازده های سطح فردی اثر بگذارد. در این راستا می توان انتظار داشت اشتیاق کارکنان با نگرش ها، نیات و رفتارهای کارکنان مرتبط باشد. کان (۱۹۹۰) بیان کرد که اشتیاق هم منجر به بازده های فردی می شود. (یعنی کیفیت کارافراد و تجربیات انجام آن کار برای همان افراد) و هم بازده های سازمانی (یعنی رشد و بهره وری سازمانی). دلایل چندی وجود دارد که انتظار داشته باشیم. اشتیاق به بازده­های کاری مرتبط باشند. تجربه اشتیاق به عنوان تجربه و حالت ذهنی و ارضاگر کاری توصیف شده است. این تجارب مثبت احتمالا منجر به بازده های کاری مثبت می‌شوند. همان طور که توسط شاوفیلی و باکر(۲۰۱۱) مطرح شده است کارکنان دارای اشتیاق شغلی بالا وابستگی بیشتری به سازمان داشته و تمایل کمتری به ترک آن دارند.